Kwiatem narodowym Indii jest lotos (Nelumbo nucifera), symbol czystości, piękna, bogactwa i obietnicy nowych początków. Ta roślina wodna jest głęboko zakorzeniona w kulturze i tradycjach Indii, a także ma istotne znaczenie duchowe i historyczne. Lotos często rośnie w błotnistych wodach, jednak wspaniale wyrasta, nieskalany, aby zakwitnąć w świetle słonecznym, symbolizując odporność i siłę.
W hinduizmie lotos jest związany z wieloma bóstwami. Bogini Lakshmi, bogini bogactwa i dobrobytu, często jest przedstawiana siedzącą na lotosie. Podobnie Brahma, bóg stwórca, jest pokazywany jako wyłaniający się z lotosu, który wyrasta z pępka Pana Wisznu. To powiązanie z boskimi postaciami wzmacnia pozycję lotosu jako symbolu stworzenia i duchowej czystości w wierzeniach hinduistycznych.
Poza religią, lotos ma również wyraźną obecność w indyjskiej sztuce, literaturze i folklorze, reprezentując piękno i wdzięk. Estetyczna atrakcyjność kwiatu uczyniła go popularnym wzorem w tradycyjnych indyjskich tkaninach i wzorach architektonicznych, od rzeźb świątynnych po ogrody mogolskie. Proces uprawy lotosu w stawach i jeziorach jest także integralną częścią wielu praktyk rolniczych w Indiach, przyczyniając się do lokalnych gospodarek i dziedzictwa kulturowego.
W 1950 roku lotos został oficjalnie uznany za narodowy kwiat Indii, co odzwierciedla bogate dziedzictwo kraju oraz powiązanie kwiatu z jego historyczną i kulturową tożsamością. To oznaczenie jest obchodzone w różnych festiwalach kulturowych i jest również zawarte w godle narodowym, reprezentując wartości odporności i jedności. W miarę jak Indie wciąż się rozwijają, lotos pozostaje potężnym symbolem nadziei i ciągłości, przypominając o pięknie, które może się pojawić w trudnych okolicznościach.