Teoria ewolucji poprzez dobór naturalny została opracowana przez Charlesa Darwina, angielskiego przyrodnika, geologa i biologa, najbardziej znanego z jego wkładu w zrozumienie procesu ewolucji. Urodził się 12 lutego 1809 roku w Shrewsbury w Anglii, a jego droga do sformułowania teorii rozpoczęła się od pięcioletniej podróży na HMS Beagle, która wyruszyła w 1831 roku. Podczas tej ekspedycji zebrał przykłady i dokonał obserwacji, które skłoniły go do zakwestionowania ustalonych pojęć o gatunkach i ich rozwoju.
Jednym z kluczowych wpływów na Darwina były Wyspy Galapagos, gdzie obserwował odrębne odmiany zięb, które dostosowały się do różnych środowisk na wyspach. Zauważył, że te zięby ewoluowały różne kształty dziobów w zależności od ich diety, co zilustrowało, jak gatunki mogą zmieniać się z biegiem czasu pod wpływem presji środowiskowej. To skłoniło go do sformułowania swojej centralnej tezy: że poprzez proces naturalnego doboru, gatunki lepiej dostosowane do swojego środowiska miały większą szansę na przetrwanie i rozmnażanie się.
Darwin opublikował swoją przełomową pracę "O powstaniu gatunków" w 1859 roku, która stała się fundamentalnym tekstem w biologii ewolucyjnej. W tej książce argumentował, że wszystkie gatunki życia pochodzą od wspólnych przodków i szczegółowo przedstawił mechanizmy ewolucji, w tym różnorodność, dziedziczenie i walkę o istnienie. Ta idea była rewolucyjna i kwestionowała współczesne przekonania naukowe, religijne i społeczne.
Koncepcja doboru naturalnego często podsumowywana jest jako idea "przetrwania najsilniejszych". Ten zwrot, choć przypisywany filozofowi Herbertowi Spencerowi, jest zgodny z odkryciami Darwina. Dobór naturalny działa, gdy osobniki lub organizmy z korzystnymi cechami mają wyższy sukces reprodukcyjny niż te, które takich cech nie mają, co prowadzi do stopniowej ewolucji gatunków na przestrzeni wielu pokoleń.
Praca Darwina stała u podłoża nowoczesnej teorii ewolucji i wpłynęła na wiele dziedzin, w tym genetykę, ekologię i antropologię. Dziś teoria ewolucji jest wspierana dużą liczbą dowodów z różnych dyscyplin naukowych, takich jak paleontologia, biologia molekularna oraz anatomia porównawcza.
Podsumowując, teoria ewolucji przez dobór naturalny Charlesa Darwina zrewolucjonizowała badanie biologii i nasze rozumienie życia na Ziemi. Jego spostrzeżenia miały głęboki wpływ, kształtując nasze postrzeganie relacji między różnymi gatunkami oraz ich dostosowaniem do środowiska w czasie.