Ekspresjonizm to wpływowy ruch artystyczny, który pojawił się na początku XX wieku, około 1905 roku, głównie w Niemczech. Charakteryzuje się on akcentowaniem wyrażania emocjonalnych doświadczeń, a nie fizycznej rzeczywistości; ekspresjonizm dążył do przekazywania surowych, subiektywnych uczuć i percepcji za pomocą jaskrawych kolorów, zniekształconych form i wyolbrzymionych konturów. Ruch ten był odpowiedzią na ograniczenia i idee stawiane przez impresjonizm oraz późniejszy realizm, które koncentrowały się na uchwyceniu świata zewnętrznego i realistycznym przedstawieniu go.
Jedną z zasadniczych zasad ekspresjonizmu było przekonanie, że sztuka powinna priorytetowo traktować emocjonalne doświadczenia artysty zamiast obiektywnego przedstawienia świata. Artyści tacy jak Edvard Munch, Wassily Kandinsky i Egon Schiele stali się znaczącymi postaciami w tym ruchu. Ikoniczny obraz Munch'a "Krzyk" doskonale ilustruje ducha ekspresjonizmu, ucieleśniając niepokój i egzystencjalny lęk poprzez wirujące kolory i szalone pociągnięcia pędzla.
Ekspresjonizm nie ograniczał się tylko do sztuk wizualnych; przeniknął także do literatury, teatru, muzyki i filmu. W literaturze, autorzy tacy jak Franz Kafka i Rainer Maria Rilke uchwycili istotę ludzkich burz i lęków w swoich pracach. Ruch ten utorował także drogę dla późniejszych eksploracji artystycznych, w tym ekspresjonizmu abstrakcyjnego oraz różnych ruchów awangardowych, które nadal koncentrowały się na indywidualnych emocjonalnych doświadczeniach.
Ruch ten można podzielić na dwie główne grupy: Die Brücke (Most) i Der Blaue Reiter (Niebieski Jeździec). Die Brücke została założona w Dreźnie w 1905 roku przez artystów, w tym Ernsta Ludwiga Kirchnera i Emila Nolde, koncentrując się na oryginalnych, surowych uczuciach i przełamując ustalone normy. Z kolei Der Blaue Reiter został założony w Monachium w 1911 roku i obejmował takie postacie jak Kandinsky i Paul Klee, podkreślając duchowe i symboliczne znaczenie kolorów i form.
Ekspresjonizm miał znaczący wpływ na sztukę XX wieku i nadal pozostaje kluczowym punktem odniesienia w dyskusjach na temat roli emocji w twórczości artystycznej. Uznawany jest za jeden z najważniejszych ruchów artystycznych nowoczesności, odzwierciedlających burzliwe zmiany w społeczeństwie na początku XX wieku, w tym I wojnę światową i rozwój urbanizacji. Do dzisiaj akcent ekspresjonizmu na surowe doświadczenie ludzkie odzwierciedla się w twórczości artystów i odbiorców, ustanawiając podstawy do badania skomplikowanych emocji poprzez różnorodne środki artystyczne.